2 verschilende Reparatie van een Diamond CP-6 multiband verticale
De Diamond CP-6 is een compacte multiband HF-verticale antenne met traps, ontworpen voor gebruik op de amateurbanden 80, 40, 20, 15, 10 en 6 meter. Deze antenne is volledig uit aluminium opgebouwd en ideaal voor radioamateurs met beperkte ruimte die toch op meerdere HF-banden willen werken.
Met een totale lengte van 4,60 m en een gewicht van ongeveer 4,9 kg is de CP-6 mechanisch licht uitgevoerd. Hierdoor kan de antenne eenvoudig worden gemonteerd op een lichte mast, statief of tijdelijke opstelling.
De antenne is met name geschikt voor kleine basisstations, portable gebruik, velddagen en noodcommunicatie.
Zoals bij alle verkorte multiband verticals is de CP-6 geen volledige vervanging van een resonante dipool antenne per band. Het rendement op de lagere banden is beperkt door de compacte bouw en traps, maar de antenne biedt een praktisch compromis tussen afmetingen, banddekking en gebruiksgemak.
De SWR-eigenschappen zijn doorgaans goed op de hogere banden, maar op 40 m en 80 m is de bandbreedte relatief smal – een kenmerk dat inherent is aan verkorte antennes met traps en toploading.
Constructie en werking
Het verticale stralende deel is op elke band ongeveer een kwartgolflengte. Om meerdere banden met één antenne te kunnen dekken, zijn traps ingebouwd in het verticale gedeelte. Daarnaast zorgt toploading ervoor dat de antenne ondanks de beperkte lengte bruikbaar blijft op de lagere banden.
De radialen zijn elk resonant afgestemd op één van de banden. Hierdoor vertoont de antenne in zekere zin eigenschappen van een ‘L’-dipool.
Het afstellen van de CP-6 is eenvoudig en gebeurt door het aanpassen van de lengte van de bandspecifieke radialen. Voor elke band, zelfs voor 80 meter, was een acceptabele SWR goed te bereiken. Op 80 meter werd een SWR van 1:1,6 gemeten, terwijl de overige banden uitkwamen rond 1:1,3.
Reparatieverslag: twee CP-6 antennes in één maand
Binnen één maand kreeg ik twee Diamond CP-6 antennes aangeboden voor reparatie. Beide gevallen bleken leerzaam en illustratief voor enkele constructieve zwakke punten van deze antenne.
De eerste CP-6
Allereerst plaatste ik de CP-6 met radialen op een mast om zelf de SWR en resonantiefrequenties te meten. De banden 10 en 15 meter waren niet goed af te regelen, terwijl de overige banden wel acceptabel waren. Het probleem moest dus in de eerste trap zitten.
Ik heb deze trap gedemonteerd door de centrale schroef te verwijderen en de centerpunten uit te boren, zodat de huls van de spoel losgeschoven kon worden. Na het reinigen van de contacten viel direct de gammele constructie op: de trap was met slechts twee popnagels door de geïsoleerde spoelvormer aan de aluminium secties bevestigd. Dit zorgde voor aanzienlijke speling en beweging.
Om dit te verhelpen heb ik extra gaten geboord en aanvullende popnagels geplaatst. Na montage controleerde ik met de VNA de resonantiefrequenties: alles leek in orde. De antenne werd opnieuw opgebouwd en getest; aanvankelijk functioneerde zij op alle banden correct.
Dit was echter van korte duur. De SWR begon weer sterk te variëren, van 1:1 tot 1:10. Op dat moment stond er wind, en duidelijk was te zien dat de SWR met de beweging van de antenne meeschommelde. De antenne ging opnieuw uit elkaar en de eerste trap werd weer geopend.
Na grondig speurwerk kwam het probleem aan het licht. Op het spoelhuis zit een clip/beugel met schroefverbinding, geplaatst tussen de spoelen voor 10 en 15 meter. Deze beugel moet elektrisch contact maken met de huls van de spoel. Bij inspectie bleek dat deze ingescheurd was. Door beweging van de antenne werd het contact steeds wel en dan weer niet gemaakt.
Mijn oplossing was om onder de clip/beugel een koperen moer te solderen. Deze constructie kan meer trekkracht aan dan een dunne beugel van circa 1 mm dik. Na behandeling met geleidende pasta en bescherming tegen vocht en condens werd de trap weer gesloten.
Na heropbouw heb ik de antenne stevig heen en weer bewogen: de SWR bleef stabiel. Daarmee was de eerste CP-6 van die maand succesvol gerepareerd.
De tweede CP-6
De eigenaar van de tweede antenne meldde dat alle banden diep in het rood stonden. Bij binnenkomst plaatste ik ook deze CP-6 op een mastje en begon met meten. Inderdaad: op geen enkele band was een goede afstemming mogelijk.
Na demontage ging de antenne op de werkbank. Mijn eerste vermoeden was een probleem bij de antenneaansluiting. Onderaan de CP-6 bevindt zich een aanpassingsnetwerk dat tevens dient voor het afvoeren van statische lading. Bij het doormeten van deze print bleek dat er iets niet klopte.
Bij nauwkeurige inspectie was nauwelijks te zien dat er aan de massazijde een soldeerverbinding loszat. Na opnieuw solderen was er echter nog steeds geen elektrische verbinding tussen plug en radiaal. Dat was een verrassende ontdekking.
Na verdere metingen en overleg met de eigenaar heb ik, met diens toestemming, de antenne verder gedemonteerd. Het kunststof tussen element en massa werd verwijderd (achteraf bleek dat dit eenvoudiger had gekund). Metingen via de radiaal naar de aluminium pin in het element gaven een oneindige weerstand.
Deze verbinding had elektrisch één geheel moeten vormen, met een zeer lage overgangsweerstand (praktisch 0,002 ohm). In de praktijk werd echter een oneindige weerstand gemeten. Hoewel de aluminium pen mechanisch stevig in het verticale element zat en niet te demonteren was, bleek er elektrisch geen continuïteit aanwezig. De oorzaak was aluminiumoxidatie tussen de contactvlakken, waardoor de overgang volledig isolerend was geworden. De oorzaak: oxidatie tussen de onderdelen, waardoor er geen elektrisch contact meer was. Ik heb een gat geboord en een schroef geplaatst om een betrouwbare elektrische verbinding te realiseren.
Normaal gesproken wordt de CP-6 gemonteerd in een aluminium deel van de tegencapaciteit. Dit pijpje heb ik weggelaten en de radiaal en tegencapaciteit via een stuk POM met elkaar verbonden. De print werd in de onderste buis geplaatst en helemaal onderin kwam een massieve aluminium dop met plug.
Het was al met al een behoorlijke ingreep. Na heropbouw, montage van de radialen en opnieuw testen bleek de antenne weer correct te functioneren. Het afregelen verliep zoals verwacht eenvoudig: het verticale deel bleef ongewijzigd en per band werd de afstemming gedaan door de lengte van het horizontale element aan te passen.
Ook deze CP-6 is daarmee feitelijk gered van de afvalbak en kan weer vele jaren dienstdoen.
Binnenkort een film met heel veel foto’s. als jullie dat willen zien laat berichtje achter.
Diamond CP-6 HF vertical antenna repair guide. Fixing broken radial hub, trap inspection, corrosion issues and mechanical restoration tips. Practical ham radio maintenance by PD0G.
Diamond CP-6 antenna repair. Radial hub rebuild, trap testing, aluminum corrosion treatment and restoration tips. Real-world amateur radio repair experience by PD0G.
Diamond CP-6 multiband HF vertical repair guide (80/40/20/15/10/6 m). Radial hub fix, trap diagnostics, corrosion removal and mechanical rebuild tips. Ham radio repair by PD0G.
PD0G 